De Cavia
Bent u op zoek naar een dierenartspraktijk voor advies, controle of behandeling van de Cavia? Diergeneeskundig Centrum West in Dronten heeft ervaren dierenartsen en assistenten die de beste zorg kunnen bieden voor uw Cavia.
Meer informatie over de Cavia
Voeding Cavia
De tanden en kiezen van een cavia groeien hun hele leven door, de slijten af door voldoende te knabbelen daarom is het belangrijk dat de cavia harde brokjes heeft om te eten, wij raden Supreme Science Selective® Cavia voer aan. In de kooi van de cavia moet ook altijd vers water en hooi aanwezig zijn. De cavia is verder dol op lekker verse groente.
Cavia’s maken zelf geen vitamine C aan daarom is het belangrijk dat cavia’s speciaal cavia voer eten met toegevoegde vitamine C. We kunnen indien nodig ook naast het voer extra vitamine C toevoegen door middel van druppels of tabletten met vitamine C. Cavia’s eten hun eigen ontlasting om belangrijke mineralen en vitamines op te nemen.
Cavia’s kunnen beter geen knaagstenen krijgen. De grote hoeveelheid calcium kan blaasgruis en blaasstenen veroorzaken.
Fokken met de Cavia
De vrouwtjes cavia’s zijn al geslachtsrijp vanaf 4-6 weken en de mannetjes vanaf 8-10 weken. We raden echter aan te wachten met fokken tot de vrouwtjes 3-4 maanden oud zijn. Wacht niet langer dan 7 maanden, de bekken van de cavia is dan vastgegroeid wat problemen kan geven met de geboorte. De vrouwtjes cavia is elke 14-19 dagen vruchtbaar en kan gedekt worden.
De kleine cavia’s worden na ongeveer 65 dagen geboren met volledig haar, zicht, gehoor en ze kunnen binnen 1 dag al vast voedsel eten. Er worden meestal 3-4 jongen per worp geboren en ze wegen 70-100 gram. De jongen worden na 3 weken bij de moeder weggehaald. De moeder is meteen na de bevalling alweer vruchtbaar.
Ziektebeelden Cavia
Cavia’s zijn van nature prooidieren en laten daarom niet snel zien dat ze zich niet goed voelen. Let daarom goed op de volgende signalen:
- Sloom zijn
- Niet eten of drinken
- Kreunend piepen of tandenknarsen (uiting van pijn)
- Stil in een hoekje zitten
Enkele veel voorkomende problemen bij cavia’s zijn:
- Gebitsproblemen
- Huidproblemen
- Luchtwegproblemen
- Maagdarmproblemen
- Satijnziekte
Gebitsproblemen
Cavia’s worden geboren met een gebit dat hun hele leven doorgroeid, door voldoende te knagen houden ze hun gebit scherp en op de juiste lengte. De tanden kunnen wel 6-8 cm per jaar groeien.
Er zijn verschillende redenen waarom een cavia zijn gebit niet op de juiste lengte kan houden. Symptomen hiervan zijn:
Symptomen van een gebitsprobleem bij de cavia kunnen zijn:
- Wel willen eten, maar niet kunnen.
- Algeheel ziek zijn
- Slechte vacht hebben
- Tandenknarsen
- Speekselen
- Vermageren
- Alleen zacht voer willen eten
Wanneer u een gebitsprobleem bij uw cavia verwacht is het verstandig om het gebit gelijk te laten beoordelen op onze praktijk. De dierenarts kan op een snelle en weinig belastende manier de tanden en kiezen controleren.
Herkent u deze symptomen bij uw cavia dan is belangrijk snel onze praktijk te bezoeken. De dierenarts kan dan op een simpele manier het gebit van de cavia controleren en voorkomen dat er ergere problemen ontstaan.
Oorzaak
Door een te kort aan vitamine C (zie voeding) kan het kaakgewricht pijnlijk worden en de kaakspieren minder sterk. De cavia wil niet meer eten, omdat dit hem pijn doet. Wanneer het te kort aan vitamine C langer bestaat zal een afwijkende slijtage plaatsvinden van de kiezen doordat de onderkaak niet meer stevig tegen de bovenkaak wordt getrokken. Hierdoor kunnen haken op de kiezen ontstaan en kunnen de voorste kiezen zelfs een brug vormen over de tong waardoor eten niet meer mogelijk is. Ook zullen zowel tanden als kiezen minder stevig verankerd zitten in het bot waardoor scheefstand van tanden kan ontstaan.
Wanneer de tand door trauma afbreekt kan de tand verkeerd en scheef terug groeien waardoor een afwijkende stand ontstaat. De tand kan ook helemaal niet meer terug groeien waardoor de tegenoverliggende tand niet meer afslijt.
Het kaakgewricht kan uit de kom raken door te hardhandig vastpakken, door onderling vechten, door botsen of vallen. Soms zelf al door zonder verdoving de kiezen te knippen. De onderkaak zit niet meer stabiel in het kaakgewricht en er ontstaat een scheve stand van tanden en kiezen. De ontwrichting van het kaakgewricht is niet te herstellen middels operatie. De natuur zal binnen enkele weken een nieuw functioneel gewricht vormen. Het is uiteraard van het grootste belang dat de cavia in de tussentijd gedwangvoederd wordt met vloeibaar voedsel!
Een abces aan de kaak kan zich ontwikkelen door een ontsteking van een tand- of kieswortel wat kan ontstaan door een breuk of door losse tanden. Ook dit laatste wordt vaak veroorzaakt door vitamine C tekort. Een abces aan de kaak openbaart zich meestal als een groeiende bult. De cavia zal minder goed eten en minder actief zijn. We moeten dan het abces openen en draineren en we gaan op zoek naar de mogelijke onderliggende oorzaak (de tand of kies).
Wat is de behandeling van te lange of misvormde snijtanden?
Wanneer de tanden van de cavia niet goed op elkaar afslijten, kunnen te lange of misvormde tanden ontstaan. Omdat de tanden van een cavia hun hele leven lang doorgroeien, levert dit al snel problemen op. Om problemen te voorkomen, en om eventueel de stand te corrigeren, is een behandeling noodzakelijk.
Het knippen van de snijtanden is een snelle methode maar wordt toch om meerdere redenen als min of meer dieronvriendelijk betiteld; de tand kan splijten, het knippen is pijnlijk en geeft stress, de afgeknipte tanden zijn scherp en kunnen de tong en lip beschadigen en door de kracht kan de tandkas beschadigd raken. Daarnaast is knippen een tijdelijke oplossing. Wanneer men toch besluit te knippen, let dan op dat de tanden niet te kort worden geknipt: bovensnijtanden 6-9 mm, ondersnijtanden 10-12 mm. Het knippen wordt wel geadviseerd bij trauma waarbij een tand tijdelijk ingekort wordt om de getraumatiseerde tand de tijd te geven om op lengte te komen. We adviseren dan wel bij onrustige dieren om dit onder sedatie te doen.
Het slijpen van snijtanden wordt gedaan met een watergekoelde hoge snelheidsboor. De druk die hierbij op de tand wordt uitgeoefend is minimaal. Wanneer de cavia rustig is, kan dit zelfs zonder sedatie. Ook hier geldt dat de tand niet te kort moet worden geslepen. Slijpen komt ook in aanmerking bij tijdelijk te korte tanden door bijvoorbeeld trauma.
Wanneer er haken op de kiezen zijn ontstaan, zullen deze onder verdoving geknipt en geslepen worden. Het is belangrijk om te weten dat de haken soms na enkele weken al terug kunnen komen. Een goede en frequente inspectie door de eigenaar is dan ook van het grootste belang.
Huidproblemen
Een cavia kan last hebben van zijn vacht, hierbij moet je letten op de volgende symptomen:
- jeuk
- kaalheid
- schilfers
- roodheid
- wondjes
- korstjes
- ontsteking
Bij deze symptomen is het belangrijk om langs te komen in de praktijk om vast te stellen of het iets ernstigs is.
Als een van de volgende problemen zich voordoet is het belangrijk snel te handelen:
- Schurft
- Schimmel
- Luizen
- Abcessen
Schurft
Schurft bij de cavia wordt veroorzaakt door de schurftmijten. De schurftmijten graven zich in onder de huid van de cavia. Symptomen zijn met name jeuk en korstjes en rusteloosheid. De cavia kan besmet raken met mijten via hooi of andere besmette cavia’s. Het kan lang duren voor de mijten opgemerkt worden. Wij adviseren mijten te behandelen met Stronghold spot on. Let wel op dat je alle cavia’s tegelijk behandeld en de kooi goed schoonmaakt. Vaak moet deze behandeling na een 3-4 weken herhaald worden.
Schimmel
Als de cavia een schimmelinfectie heeft krijgt hij een rode huid, haarverlies en soms korstvorming. Dit is vooral te zien rondom de ogen, oren en de lippen, soms ook op de rug. Behandeling is goed mogelijk maar is wel langdurig. De schimmel kan ook besmettelijk zijn voor mensen.
Luizen
De cavia kan net als de mens luizen krijgen. Meestal liften deze beestjes mee met hooi of bodembedekking, ook een nieuwe cavia moet goed gecontroleerd worden op luis. Deze luis komt alleen voor op de cavia en gaat dus niet over op andere huisgenoten. De luis is zichtbaar met het blote oog.
De cavia heeft veel last van een luizenbesmetting.
Wij adviseren luizen te behandelen met Stronghold spot on. Let wel op dat je alle dieren tegelijk behandeld en de kooi goed schoonmaakt. Vaak moet deze behandeling na een maand herhaald worden.
Abcessen
Een abces is een ophoping van pus in een holte die is ontstaan door een ontsteking. Een abces herken je als een steeds groter worden bult waar mogelijk pus uitkomt. Ook kan je cavia last hebben van kaalheid, sloomheid en een slechte eetlust. Een abces kan niet alleen door antibiotica worden verwijderd. Wij brengen je cavia is slaap en verwijderen het pus uit de abces.
- Luchtwegproblemen
Cavia’s zijn erg gevoelig voor luchtweginfecties. De infecties worden veroorzaakt door virussen en bacterien. Als een cavia in een slecht geventileerde of tochtige omgeving staat vergroot dit de kans op luchtwegproblemen.
Symptomen van een luchtweginfectie zijn hoesten, niezen en reutelen. Ook kunnen de cavia’s een snotneus hebben en sloom zijn.
We behandelen cavia’s met een luchtweginfectie vaak met een antibioticum, eventueel gecombineerd met een ontstekkingsremmer en slijmoplossendmiddel.
Maagdarmproblemen bij de Cavia
Trommelzucht of tympanie
Cavia’s kunnen niet braken of boeren. Overmatige gasvorming in maag of darm kan levensgevaarlijk zijn. Gasvorming kan ontstaan door het geven van bedorven voer, te veel voer (overeten), verkeerd voer (als klaver en koolsoorten), stress, gebitsproblemen of andere onderliggende ziekten. Deze overmatige gasvorming in maag of darm noemen we ook wel tympanie of trommelzucht. De darmflora kan verstoord raken en de verkeerde bacteriën kunnen de overhand nemen waardoor er naast te veel gas ook schuimachtig gas ontstaat wat nog moeilijker uit de darm verdwijnt.
Een cavia met tympanie kan de volgende symptomen vertonen:
- een opgelopen, pijnlijke buik
- erg onrustig of juist apathisch
- niet eten
- tandenknarsen (pijn)
- in ernstige gevallen uitdroging, shock, benauwdheid en sterfte
Door een goed klinisch onderzoek van de cavia kunnen we de diagnose stellen. We voelen in de buik en luisteren naar de darm met de stethoscoop. Ook kunnen we een röntgenfoto maken om de gasvorming in beeld te brengen.
We behandelen de cavia met darmstimulerende middelen, pijnstillers en eventueel een infuus.
Bij een adequate en snelle behandeling is de prognose redelijk goed. Wanneer de tympanie al langer bestaat en er zijn al shockverschijnselen, dan is de prognose beduidend minder goed. Tevens hangt de prognose af van de aan- of afwezigheid van onderliggende problemen zoals een gebitsprobleem.
Diarree
De keutel van de cavia is normaal langgerekt en geeft geen vlekken aan de handen als deze worden opgepakt. Als de keutels te zacht zijn spreken we van diarree.
- bedorven voeding of plotselinge voerverandering
- verkeerde voeding
- coccidiose
- cryptosporidium infectie
- dysbacteriose ten gevolge van antibioticumgebruik
- andere oorzaken die we niet zo vaak tegen komen zijn worminfecties en infecties met flagellaten (Trichomonas caviae)
Als de cavia verkeerd, teveel, bedorven of te nat voedsel krijgt kunnen ze darmproblemen ontwikkelen. Dit is erg slecht voor de afweer van de cavia. Let er op dat in dit geval de cavia genoeg vers hooi krijgt en droge brokken. Geef de cavia niet teveel eten maar ook niet te weinig. Als de ontlasting na het aanpassen van het voedingspatroon niet is veranderd is het verstandig langs te komen in de praktijk
Als de cavia naast diarree ook vermoeid of sloom is, zich terugtrekt en niet meer wil eten is het belangrijk snel naar de praktijk te komen. Er kan dan iets ernstigers aan de hand zijn.
Coccidiose
Eéncellige parasieten (protozoën) zoals Cryptosporidium en Eimeria caviae (coccidiose) die in de blinde en dunne darm leven kunnen een oorzaak zijn van diarree. De ontlasting is slecht gevormd en soms brijig. Soms is de diarree het enige symptoom, maar in veel gevallen is de cavia duidelijk ziek, trekt zich terug, wil niet meer eten en kan uitdrogingsverschijnselen vertonen. Het is dan ook verstandig om met de cavia naar de praktijk te komen.
Aan de hand van de klinische verschijnselen en op basis van microscopisch onderzoek van verse ontlasting stellen we de diagnose.
We behandelen cavia’s met coccidiose met toltrazuril gedurende 3 tot 5 dagen.
Dysbacteriose door antibioticumgebruik
Dit wil zeggen dat er in de darm van de cavia een verkeerd evenwicht is tussen de goede en de slechte bacteriën. Dysbacteriose kan ontstaan wanneer de cavia behandeld is met een antibioticum wat niet geschikt is voor de cavia. Dit resulteert in een vaak ernstige diarree.
De cavia krijgt dunne tot waterdunne diarree, zijn sloom en stoppen met eten. In ernstige gevallen kan de cavia uitdrogen en zelfs overlijden.
Op basis van het klinisch beeld en de wetenschap dat de cavia recent is behandeld met een verkeerd antibioticum stellen we de diagnose.
Dysbacteriose is moeilijk te genezen. De cavia wordt intensief behandeld met infusen, pijnstillers en met een antibioticum wat met name de ‘verkeerde’ bacteriën aanpakt. Daarnaast zal de normale darmwerking en -flora hersteld moeten worden met vezelrijk hooi.
Satijnziekte
Het is een chronische bot- en gewrichtsaandoening, veroorzaakt door een erfelijke stofwisselingsziekte, waarbij er botontkalking en bindweefsel vorming in het bot plaats vindt. Doordat bindweefsel veel zachter is dan bot wordt het skelet week en instabiel. De symptomen openbaren zich meestal op 1 – 1.5 jarige leeftijd.
We zien Satijnziekte nagenoeg uitsluitend bij satijncavia’s; cavia’s die, doordat hun haren een holle
Men vermoedt dat satijnziekte ontstaat door een genetische afwijking in de calciumabsorptie van de botten.
Satijncavia’s met satijnziekte kunnen de volgende symptomen laten zien
- meer liggen dan normaal
- afwijkende beweging
- pijn
- gewichtsverlies
- ontzien van achterpoten
- verlammingsverschijnselen
We stellen een diagnose op basis van het klinisch beeld en kunnen dit eventueel bevestigen door röntgenfoto’s van heup, bovenbeen of schedel en bloedonderzoek. In dit bloedonderzoek treffen we vaak een laag calciumgehalte, een hoog fosfaatgehalte en een verhoogd alkalische fosfatase aan.
Satijnziekte is niet te genezen.
Neem contact op
Heeft u vragen over De Cavia, of een andere vraag? Een betrokken enthousiast team, met toegewijde en ervaren dierenartsen en assistenten, levert de beste zorg voor uw gezelschapsdier.
Iedereen in Dronten, Swifterbant, Biddinghuizen, Lelystad, Kampen, IJsselmuiden en Zwolle, maar ook daar buiten is van harte welkom in onze dierenkliniek.
